ศาลจังหวัดเวียงสระ
ประวัติศาลจังหวัดเวียงสระ
ศาลจังหวัดเวียงสระจัดตั้งขึ้นตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลจังหวัดที่อำเภอเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานีพ.ศ.2550 โดยให้เรียกว่าศาลจังหวัดเวียงสระ มีเขตอำนาจตลอดท้องที่อำเภอเวียงสระ อำเภอเคียนซา อำเภอชับุรี อำเภอบ้านนาสารและอำเภอพระแสง เพื่อประโยชน์แก่ประชาชนในท้องที่อำเภอดังกล่าว(พระราชบัญญัติจัดตั้งศาลจังหวัดที่อำเภอเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานี พ.ศ.2550)
เดิมบรรดาคดีของเขตท้องที่อำเภอต่าง ๆ ในเขตศาลจังหวัดเวียงสระต้องพิจารณาพิพากษาในศาลจังหวัดสุราษฎร์ธานี ซึ่งปรากฏหลักฐานว่า ในปี พ.ศ.2458 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้า ฯ ให้เปลี่ยนนามเมืองไชยาซึ่งตั้งอยู่ที่บ้านดอน(อำเภอเมืองสุราษฎร์ธานี)เป็นเมืองสุราษฎร์ธานี ขึ้นอยู่กับมณฑลชุมพร(ขณะนั้นตั้งอยู่ที่อำเภอเมืองสุราษฎร์ธานี จังหวัดสุราษฎร์ธานี)ต่อมาในปี พ.ศ.2458 โปรดเกล้าให้เปลี่ยนนามมณฑลจากมณฑลชุมพรเป็นมณฑลสุราษฎร์ และในปี พ.ศ.2468 ทรงให้เลิกมณฑลสุราษฎร์ และยกเป็นจังหวัดสุราษฎร์ธานี ขึ้นต่อมณฑลนครศรีธรรมราช ต่อมา ในปี พ.ศ. 2469 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงโปรดเกล้าฯ ให้ยุบศาลมณฑล
สุราษฎร์ธานี เป็นศาลจังหวัดสุราษฎร์ธานี จนถึงปัจจุบัน (ตามประกาศเรื่องยุบและรวมศาล ลงวันที่ 16 เมษายน พศ. 2469) แต่ด้วยจังหวัดสุราษฎร์ธานีมีพื้นที่กว้างใหญ่เป็นอันดับ 1 ของภาคใต้และเป็นอันดับ 5 ของประเทศ ซึ่งเดิมมีเพียงศาลจังหวัดไชยาซึ่งมีเขตอำนาจในท้องที่อำเภอไชยา อำเภอท่าชนะ อำเภอท่าฉาง และอำเภอวิภาวดี ศาลจังหวัดเกาะสมุยมีเขตอำนาจในท้องที่อำเภอเกาะสมุยและอำเภอเกาะพะงัน และศาลจังหวัดสุราษฎร์ธานีมีเขตอำนาจในท้องที่อำเภออื่น ๆ รวมทั้งอำเภอต่าง ๆ ในเขตอำนาจศาลจังหวัดเวียงสระในปัจจุบันด้วย คู่ความและประชาชนตลอดจนหน่วยงานในกระบวนการยุติธรรม เช่น เจ้าพนักงานตำรวจ ต้องเสียเวลาและค่าใช้จ่ายสูงในการเดินทางเพื่อไปติดต่อราชการ จึงมีการจัดตั้งศาลจังหวัดขึ้น
ที่อำเภอเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานี โดย สำนักงานอธิบดีผู้พิพากษาภาค ๘ เป็นผู้ดำเนินการขอใช้ที่ดินสำหรับก่อสร้างอาคารที่ทำการศาลจังหวัดเวียงสระ ซึ่งเป็นที่ดินแปลงสาธารณประโยชน์ “ทุ่งเลี้ยงสัตว์ห้วยมะนาว” เนื้อที่ประมาณ ๑๙ ไร่ ๑ งาน ๔๗.๓ ตารางวา ตั้งอยู่เลขที่ 333 หมู่ที่ ๕ ตำบลบ้านส้อง อำเภอเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานี โดยสำนักงานศาลยุติธรรมได้อนุมัติงบประมาณก่อสร้างอาคารที่ทำการศาลจังหวัด เวียงสระ ขนาด ๘ บัลลังก์ ๑ หลัง พร้อมบ้านพักและสิ่งก่อสร้างประกอบเป็นเงิน ๑๐๙,๒๐๐,๐๐๐ บาท (หนึ่งร้อยเก้าล้านสองแสนบาทถ้วน) การก่อสร้างแล้วเสร็จเมื่อวันที่ ๑๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๖ และมีพระราชกฤษฎีกาได้ประกาศวันเปิดทำการศาลจังหวัดเวียงสระ ในวันที่ ๑ เมษายน ๒๕๕๖ จนถึงปัจจุบัน
